یکی از چالش‌های همیشگی در ساختمان‌های آپارتمانی، تقسیم هزینه‌های مربوط به آسانسور است. این موضوع به ویژه زمانی حاد می‌شود که نیاز به تعمیر یا تعویض قطعاتی از آسانسور باشد یا قصد نصب آسانسور جدیدی در ساختمان باشد. سوال اصلی این است که چه کسی باید هزینه‌های آسانسور را پرداخت کند؟ مالک؟ مستاجر؟ یا همه ساکنین به صورت مشترک؟ در این مقاله به بررسی جامع این موضوع پرداخته و راهکارهایی برای تقسیم عادلانه هزینه‌ها ارائه خواهیم داد.
چرا تقسیم هزینه‌های آسانسور اهمیت دارد؟
آسانسور به عنوان یک تسهیلات مشترک در ساختمان‌های آپارتمانی، نقش بسیار مهمی در تردد ساکنین ایفا می‌کند. خرابی یا نیاز به تعمیر آسانسور می‌تواند مشکلات زیادی را برای ساکنین ایجاد کند و به همین دلیل، تعیین مسئولیت پرداخت هزینه‌های مربوط به آن، بسیار حائز اهمیت است. علاوه بر این، اختلاف بر سر پرداخت هزینه‌های آسانسور می‌تواند به روابط بین ساکنین آسیب زده و مدیریت ساختمان را با چالش مواجه کند.
باید این نکته را درنظر داشت که هزینه سرویس آسانسور در شهرهای بزرگی مثل تهران، مشهد، شیراز و ... می‌تواند متفاوت باشد و بستگی به شرکت، تخصص افراد و ...می‌تواند متغیر باشد.
چه کسی باید هزینه‌های تعمیر و نگهداری آسانسور را پرداخت کند؟
طبق قوانین موجود در ایران، هزینه تعمیر، سرویس و نگهداری آسانسور بر عهده تمامی ساکنین ساختمان، اعم از مالک و مستاجر، است. این هزینه‌ها به صورت مشترک و عادلانه بین تمام واحدها تقسیم می‌شود و معمولاً در قالب شارژ ساختمان جمع‌آوری می‌شود.
دلیل این امر چیست؟
- استفاده مشترک: تمام ساکنین ساختمان، چه مالک باشند و چه مستاجر، از آسانسور به عنوان یک تسهیلات مشترک استفاده می‌کنند. بنابراین، همه باید در هزینه‌های مربوط به آن سهیم باشند.
- افزایش ارزش ملک: وجود آسانسور در ساختمان باعث افزایش ارزش ملک می‌شود. بنابراین، تمام مالکان از این افزایش ارزش بهره‌مند می‌شوند و به همین دلیل باید در هزینه‌های نگهداری آن مشارکت کنند.
روش‌های مختلف تقسیم هزینه آسانسور
چندین روش برای تقسیم هزینه‌های آسانسور بین ساکنین وجود دارد که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند:
- تقسیم مساوی: در این روش، همه واحدها به صورت مساوی در هزینه‌ها مشارکت می‌کنند. این روش ساده‌ترین روش تقسیم هزینه است اما ممکن است برای واحدهای بزرگ‌تر یا طبقات بالاتر که استفاده بیشتری از آسانسور دارند، عادلانه نباشد.
- تقسیم بر اساس متراژ: در این روش، سهم هر واحد متناسب با متراژ آن تعیین می‌شود. واحدهای بزرگ‌تر سهم بیشتری پرداخت می‌کنند و واحدهای کوچکتر سهم کمتری. این روش نسبت به روش قبلی عادلانه‌تر است اما ممکن است در برخی موارد پیچیدگی‌هایی داشته باشد.
- تقسیم بر اساس تعداد طبقات: در این روش، هر طبقه سهم مشخصی از هزینه‌ها را پرداخت می‌کند. مثلاً طبقه دوم دو برابر طبقه اول و طبقه سوم دو برابر طبقه دوم پرداخت می‌کند. این روش به ویژه برای ساختمان‌های بلند مناسب است اما ممکن است برای ساختمان‌های با تعداد طبقات کم مناسب نباشد.
- ترکیبی از روش‌ها: می‌توان ترکیبی از روش‌های فوق را برای تقسیم هزینه‌ها استفاده کرد. مثلاً می‌توان بخشی از هزینه‌ها را به صورت مساوی تقسیم کرد و بخش دیگری را بر اساس متراژ یا تعداد طبقات تقسیم کرد.
عوامل موثر بر تقسیم هزینه‌های آسانسور
عوامل مختلفی بر نحوه تقسیم هزینه‌های آسانسور تأثیر می‌گذارند، از جمله:
- نوع ساختمان: ساختمان‌های مسکونی، تجاری و اداری روش‌های مختلفی برای تقسیم هزینه‌ها دارند.
- تعداد طبقات: در ساختمان‌های بلندتر، روش تقسیم بر اساس طبقات ممکن است مناسب‌تر باشد.
- تعداد واحدها: در ساختمان‌های با تعداد واحد زیاد، روش تقسیم بر اساس متراژ ممکن است دقیق‌تر باشد.
- توافق ساکنین: در نهایت، توافق ساکنین ساختمان بر روی روش تقسیم هزینه‌ها بسیار مهم است.
هزینه‌های تعویض قطعات آسانسور بر عهده کیست؟
تعویض قطعات اصلی آسانسور که منجر به افزایش عمر مفید و ارزش ساختمان می‌شود، بر عهده مالک است. اما اگر خرابی قطعات به دلیل استفاده نادرست یا بی‌احتیاطی مستاجر باشد، هزینه تعمیر بر عهده مستاجر خواهد بود.
نکات مهم در مورد هزینه‌های آسانسور
- قرارداد اجاره: در قرارداد اجاره، بندهایی در خصوص پرداخت هزینه‌های مشترک ساختمان از جمله آسانسور وجود دارد. بهتر است قبل از امضای قرارداد، این بندها را به دقت مطالعه کنید.
- تشکیل جلسه با ساکنین: در صورت بروز اختلاف در خصوص هزینه‌های آسانسور، بهتر است با سایر ساکنین جلسه برگزار کرده و با هم به توافق برسید.
- مشاوره با وکیل: در صورت عدم توافق، می‌توانید از مشاوره یک وکیل متخصص در امور املاک کمک بگیرید.
جدول تقسیم هزینه نصب آسانسور در ساختمان 5 طبقه
جدول ارائه شده، نحوه تقسیم هزینه نصب آسانسور در یک ساختمان پنج طبقه را بر اساس یک روش خاص نشان می‌دهد. در این روش، هر طبقه سهم مشخصی از هزینه کل را به صورت تصاعدی پرداخت می‌کند. به طوریکه طبقه اول کمترین سهم و طبقه آخر بیشترین سهم را به خود اختصاص می‌دهد. این روش تقسیم هزینه، به این دلیل انتخاب می‌شود که طبقات بالاتر از مزایای بیشتری نسبت به طبقات پایین‌تر برخوردار هستند و دسترسی آسان‌تری به طبقات بالایی دارند.
با این حال، این روش تقسیم هزینه تنها یکی از روش‌های متداول است و روش‌های دیگری نیز مانند تقسیم مساوی هزینه یا تقسیم بر اساس متراژ واحدها وجود دارد که انتخاب هر یک از این روش‌ها به توافق کلی ساکنین ساختمان بستگی دارد. عوامل مختلفی مانند تعداد طبقات، متراژ واحدها، نوع آسانسور و توافق ساکنین بر نحوه تقسیم هزینه‌ها تاثیرگذار هستند.
| طبقه ساختمان | سهم پرداختی (تومان) | درصد سهم از کل هزینه |
|---|---|---|
| طبقه اول | 9,162,000 | 3.23% |
| طبقه دوم | 18,323,000 | 6.45% |
| طبقه سوم | 36,645,000 | 12.9% |
| طبقه چهارم | 73,290,000 | 25.8% |
| طبقه پنجم | 146,580,000 | 51.6% |
| مجموع | 284,000,000 | 100% |
جمع‌بندی
تقسیم عادلانه هزینه‌های آسانسور بین ساکنین ساختمان، نیازمند توافق و همکاری همه افراد است. با انتخاب روش مناسب و در نظر گرفتن عوامل مختلف، می‌توان به تقسیم عادلانه هزینه‌ها دست یافت. همچنین، رعایت قوانین و مقررات مربوط به ساختمان و آسانسور، به حفظ حقوق همه ساکنین کمک می‌کند.
برای تصمیم‌گیری در مورد نحوه تقسیم هزینه‌های آسانسور، می‌توانید از یک مشاور املاک یا یک وکیل متخصص در امور ساختمان کمک بگیرید.